Anna Bujak Hubert Bujak’s restored images
Hubert Bujak’s creative activity consists in drawing from the unconscious, creating images out of visions, dreams, matrices anchored in symbols and archetypes and motifs fixed in culture. His works are based on the strategy of strong sensory impact, therefore the precision of their creation, the “speech” of matter is important. The sensualism of these works result not only from the artist’s skills but primarily from the deep understanding of the tradition and intentional use of symbols. The predominating motifs in Hubert’s work are the images of a man who “survived his world’ and nature, which is not the background of a painting but is equally important as other objects. The man who faced his own brutality, evil, aggression, animal-like behaviour is a creature out of history, independent from social laws and disciplines, confronting himself, embodying Jung’s shadow archetype. This is fully presented in the dramatic and meaningful Head tradesman (2014) or the Drinking (2014), where the protagonist drinks from a human skull. The brutality and straightforwardness of these works do not originate from the area of mythological imagination, but from the archetype. This interest in savageness and primitivism seemingly results from the artist’s nostalgia for the “paradise lost”. In reality this action is aimed at achieving direct expression, a kind of artistic strategy, which shows the set of elements governing the human nature, its unintegrated, hidden side. This is a way to “restore” the images concealed in collective unconscious. The second motif in the artist’s output is nature, which can be called post-civilisation, regenerated in a way enabling to regain the lost mystic connection, the relation between man and nature. Here the nature becomes a specific mental asylum, which gives the sense of relative balance and at the same time is a defence mechanism protecting against man’s self-destructiveness/destructiveness. This is reflected in its ability to reconstruct itself, domination and omnipresent penetration of the post-world created by the artist. The portrayal of the relation between man and nature in the works of Hubert Bujak leads to the disclosure of one of the keynote topics in his creative activity: destructiveness of man understood as a drive for destruction, fragility of the body, susceptibility to injuries, vulnerability, and at the same time the pantheistic certainty about the wisdom of nature. Nature, which annihilates yet brings back to life. In the archetypal Isaac’s Sacrifice (2014), or Heritage (2014) nature shown as sprouts associated with blood vessels suggests life and continuity, whereas Meadow (2014) or the multi-component sculpture Dandelions (2014) have a completely different meaning. In this case nature is a power associated with death, with which one can never win. Another crucial topic of Hubert’s works is obsession with the image. The image which is embedded in the subconscious as on a plate in order to continuously recur. Sometimes these are motifs close to the works of some other artist, which consistently penetrate the ideological layer, like the brutality of Bacon’s characters, depressive nature of Goya’s black paintings, and sometimes the images photographed during World War II. The way Hubert Bujak creates his works may be described with Hanny Segal’s words, who wrote about a literary work, classical tragedy “two factors are essential to the excellence of a tragedy: the expression of the full horror of the depressive phantasy and the achieving of an impression of wholeness and harmony”. Hubert Bujak’s paintings and sculptures meet this criterion; from the chaos of brutality and violence order and harmony arise, which result from the rigours created by the artist, rules of work and composition, formal perfection and distinctness of ideas. Artistic intuition, premonition, intellectual speculation, which he learned from surrealists, play a significant role in Hubert’s work. Hubert’s art illustrates the human condition, is an original artistic look at the search for the truth about the world which surrounds us, an analysis of the aspects of human life, and finally it leads to the discovery of knowledge about ourselves and induces to consider the human nature. |
Anna Bujak Przywrócone obrazy Huberta Bujaka
Twórczość Huberta Bujaka opiera się na czerpaniu z rezerwuaru podświadomości, konstruowaniu obrazów z wizji, marzeń sennych, matryc zakotwiczonych w symbolach i archetypach oraz motywach utrwalonych w kulturze. Jego prace opierają się na strategii silnego oddziaływania zmysłowego, stąd ważna jest cechująca je precyzja wykonania, „przemawianie” materii. Sensualizm tych prac wynika nie tylko z dobrze opanowanego warsztatu artysty, ale przede wszystkim z głębokiego zrozumienia tradycji i świadomego posługiwania się symboliką. Wątki, które dominują w twórczości Huberta to obraz człowieka, który „przeżył swój świat” oraz natury, która nie stanowi tła obrazu, lecz jest równorzędna w stosunku do kreowanych postaci. Człowiek, który zmierzył się z bestialstwem, złem, agresją, własnym zezwierzęceniem jest tu istotą poza historią, niezależną od praw i rygorów społecznych, konfrontującą się samą ze sobą, ucieleśniającą jungowski archetyp cienia. W pełni przejawia się to w dramatycznym i niezwykle wymownym Handlarzu głów (2014), czy Pijącym (2014), gdzie główny bohater gasi pragnienie wodą z czaszki ludzkiej. Brutalność i okrutna bezpośredniość tych prac nie pochodzą ze strefy mitologicznej wyobraźni, ale z obszaru archetypu. To zainteresowanie dzikością i prymitywnością pozornie wynika z nostalgii artysty za „rajem utraconym”. W rzeczywistości to działanie ukierunkowane na osiągnięcie bezpośredniej ekspresji, rodzaj strategii artystycznej, która obnaża zespół elementów rządzących naturą człowieczą, jej nie zintegrowaną, ukrytą stronę. Jest to sposób na „przywracanie” obrazów utajonych w nieświadomości zbiorowej. Drugi kluczowy wątek w twórczości artysty to motyw natury, którą nazwać można pocywilizacyjną, zregenerowaną w sposób pozwalający na odzyskanie utraconej mistycznej więzi, relacji człowiek-przyroda. Natura staje się tu specyficznym „psychicznym” azylem, który dając poczucie względnej równowagi, jest jednocześnie mechanizmem obronnym zabezpieczającym przed autodestrukcyjnością/destrukcyjnością człowieka. Wyraża się to w jej możliwości odtwarzania się, dominacji oraz wszechobecnemu przenikaniu wykreowanego przez artystę, post-świata. Obraz relacji człowiek-natura w pracach Huberta Bujaka prowadzi do ujawnienia jednego z przewodnich tematów jego twórczości: destrukcyjności człowieka rozumianej jako pęd do niszczenia, kruchości cielesnej, podatności na urazy, bezbronności, przy jednoczesnym panteistycznym przeświadczeniu o mądrości natury. Natury, która wprawdzie unicestwia, ale też przywraca do życia. W archetypicznej Ofierze Izaaka (2014), lub Dziedzictwie (2014) natura pod postacią pędów kojarzących się z naczyniami krwionośnymi sugeruje życie i kontynuację, natomiast zupełnie inną wymowę ma tytułowa Łąka (2014) lub wieloelementowa kompozycja rzeźbiarska Dmuchawce (2014). W tym przypadku przyroda jest siłą kojarzącą się ze śmiercią, z którą walka skazana jest na niepowodzenie. Innym istotnym tematem prac Huberta jest obsesja obrazu. Obrazu, który utrwala się w podświadomości jak na wrażliwej kliszy, aby nieustępliwie powracać. Czasem są to motywy bliskie dziełom innego artysty, które konsekwentnie przenikają warstwę ideową, tak jak mięsne okrucieństwo postaci Bacona, depresyjność „czarnych obrazów” Goi, czasem obrazy zapamiętane z fotografii z czasów drugiej wojny światowej. Sposób konstruowania prac Huberta Bujaka można określić przywołując słowa Hanny Segal, która pisała o dziele literackim, klasycznej tragedii „dwa czynniki są kluczowe dla doskonałej tragedii: wyrażenie bez zahamowań całego horroru fantazji depresyjnej oraz osiągnięcie wrażenia spójności i harmonii”. Obrazy i rzeźby Huberta Bujaka spełniają to kryterium, z chaosu brutalności i przemocy wyłania się porządek i harmonia, będące świadomością wypracowanych przez artystę rygorów, zasad warsztatu i kompozycji, doskonałości formalnej i wyrazistości idei. W sztuce Huberta ważną funkcję pełni artystyczna intuicja, przeczucie, intelektualna spekulacja, które są lekcją odebraną u surrealistów. Sztuka Huberta wiele mówi o kondycji ludzkiej, jest oryginalnym artystycznym spojrzeniem na poszukiwanie prawdy o świecie, który nas otacza, analizowaniem aspektów ludzkiego istnienia, a w końcu niejednokrotnie prowadzi do odkrycia niewygodnej wiedzy o nas samych, skłaniając do rozważań nad ludzką naturą. |